„Kalendarium Rzeszowa 1918-1939”. Ważna książka na 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości

W rzeszowskich bibliotekach szkolnych, uczelnianych i publicznych dostępna jest książka dwóch historyków Tadeusza Ochenduszko i Janusza Kujawy Kalendarium Rzeszowa 1918-1939, będąca kontynuacją pozycji tego pierwszego autora z 2006 roku – Dzieje Rzeszowa do 1918 roku. Kalendarium. Publikacja ma charakter przeglądowo-encyklopedyczny i jest wzorowana na najlepszych tego typu krajowych wydawnictwach.

Krótkie notki  porządkują  historię miasta z okresu międzywojennego we wszystkich dziedzinach życia społeczno-ekonomicznego, kulturalnego, politycznego i wojskowego. W chronologię wydarzeń wplecione są, wg dat urodzin, biogramy ważnych dla historii miasta osób. Co ważne, autorzy uwzględnili po raz pierwszy wiele danych z obszaru dziejów sądownictwa, poczty polskiej i kolei w Rzeszowie. Terytorialnie kalendarium obejmuje nie tylko miasto, ale także miejscowości wchodzące dziś w obręb „dużego” Rzeszowa.

W roku 100. jubileuszu odzyskania przez Polskę niepodległości książka dostarcza bezcennej wiedzy nt.  przejmowania władzy przez rzeszowian oraz organizowania na nowo życia po okresie zaborów (pierwszą dzienną datą jest 1 XI lub 31 X 1918 roku jako pierwszy dzień wolności w mieście). Nie lada niespodzianką dla czytelników może być informacja, że w 1919 roku Rzeszów konkurował z Tarnowem i Przemyślem o status siedziby nowego województwa, ostatecznie Rzeszowszczyzna weszła w skład woj. lwowskiego. O trudnych pierwszych latach odzyskiwania przez Polskę niepodległości mówią zapiski o udziale rzeszowskiej młodzieży w walkach z Ukraińcami o Przemyśl, Lwów i Kresy.

Wczytując się w kalendarium można poznać bogactwo życia społecznego niewielkiego przecież Rzeszowa, w którym działało wiele organizacji świeckich i wyznaniowych i ukazywało się sporo tytułów prasowych (32). Jego autorzy nie pomijają najmniejszych wydarzeń, także o charakterze kryminalnym i sportowym. Całość uzupełniają reprodukcje unikatowych fotografii z wielu źródeł, także z pracowni E. Janusza. Wiele zdjęć publikowanych jest po raz pierwszy, jak fotografia z 1928 r. pokazująca nowy most drogowy na Wisłoku, a w jego tle, patrząc w dół rzeki, stary. Indeks około 3000 nazwisk świadczy o ogromie pracy wykonanej przez rzeszowskich historyków, którzy „przekopali” wiele źródeł, w tym roczniki starej prasy. Tadeusz Ochenduszko i Janusz Kujawa zdają sobie sprawę z tego, że w niektórych  przypadkach jedynie dotknęli powierzchni historycznych zjawisk, dlatego we wstępie do książki zachęcają czytelników do twórczego ich badania i rozwijania.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.