Nieuchronna śmierć to główny motyw utrzymanego w stylu neonoire koreańskiego dramatu gangsterskiego Night in Paradise. Reżyser płynnie przechodzi od melancholijnych epizodów do spektakularnych scen śmierci. Brutalizm przeplata z poezją chwili. Zadziwia wytrawną reżyserią.
Park Hoon-jung nakręcił przed Night in Paradise cztery filmy sensacyjne, można więc śmiało powiedzieć, że jest fachowcem w swej dziedzinie. Ostatni jego film startował w konkursie weneckiego festiwalu w 2020 roku i choć nie zdobył żadnej nagrody już sam udział w szacownej imprezie go nobilituje.
Z czym mamy zatem do czynienia? Z wysmakowanym, nakręconym w opanowanym stylu i epicko rozbudowanym dramatem gangsterskim. Warstwa stylistyczna, na którą składają się świadomie używane kamery z obiektywem szerokokątnym, podkreślającym monumentalizm spektaklu, długie ujęcia, pomysłowa choreografa scen zbrodni oraz powściągliwa gra aktorska, sprawia, że typowe gangsterskie wątki są strawne, nie grożą przejedzeniem, ani nie nudzą, ani nie rażą swoją klasycznością. Tym bardziej że zostały opakowane w tak rzadki dziś czarny romantyzm.
Rajem jest piękna wyspa u wybrzeży Korei Południowej, na którą ucieka z Seulu młody gangster Tae-gu w obawie przed zemstą konkurencyjnego klanu. Zamieszkuje w domu nad morzem, jego gospodarzami są mało sympatyczny starzec i nieustępująca mu pod tym względem młoda wychowanica. Dziewczyna, tak jak gość z Seulu, ucieka przed swoim mrocznym przeznaczeniem.
Główna część fabuły rozgrywa się w mało typowej dla kina gangsterskiego przestrzeni – na tle przyrody. Natura na zasadzie kontrastu świadczy o nieludzkim okrucieństwie cywilizowanych ludzi, którzy dla pieniędzy i władzy są w stanie popełnić każdą podłość i zbrodnię.
Tae-gu jest nieco inny. Reprezentuje typ zagubionego, zbłąkanego młodzieńca, który wstąpił na drogę zbrodni z życiowej konieczności: opiekuje się swoją poważnie chorą siostrą i jej córeczką. Ale fatum jest nieubłagane jak w greckiej tragedii, jest ślepe; zazdrośni bogowie nie tolerują pod swym niebem szlachetnych osobników, nawet gdyby byli gangsterami z rękami pomazanymi krwią. Zawsze szykują im zgubę. Taka jest właśnie „metafizyka” kina gangsterskiego, potworna i nieludzka.
Nieuchronność śmierci jest głównym elementem fabuły Park Hoon-junga. I to podwójna, bo dotyczy też młodej partnerki gangstera. To furia zbrodni staje na drodze ich rodzącego się uczucia. Reżyser świetnie wygrywa melodramatyczny motyw nieszczęśliwej miłości, miejscami bardziej go interesuje psychologiczny rozwój relacji między dwójką samotników, niż rozgrywanie motywów zemsty i męskiej lojalności. Ale spokojnie. I one odgrywają ważną rolę w Night in Paradise. Reżyser na osłodę umiejętnie posługuje się delikatną ironią, każdą brutalną scenę kontrapunktuje albo ironicznym elementem, czy to słownym czy obrazowym, albo psychologicznie wyciszonym epizodem. Przy tym nie jest wulgarny w stylu amerykańskim, wręcz przeciwnie, zadziwiająco wyrafinowany w swym brutalizmie. Można śmiało powiedzieć, że jawi się jako poeta w świecie okrutnego determinizmu.
Osobny stylistyczny rozdział stanowią elementy oczekiwania, dramaturgiczne pauzy, wyciszone dialogi, jakbyśmy oglądali któreś z dzieł Jean-Pierre’a Melville’a. Niespieszne tempo akcji zderzone z makabrycznymi scenami porachunków daje piorunujący efekt. Jakby reżyser chciał powiedzieć, że życie ludzkie polega jedynie na zagłuszaniu mistycznej ciszy natury, na wzniecaniu prymitywnego zgiełku. To nader mało elegancka konkluzja, ale jeśli dobrze się przyjrzeć naszym dokonaniom na Ziemi, jakżeż uzasadniona.
Ocena: 4/6
Night in Paradise, Korea Płd. 2020, dramat (131 min), reż. i scen. Park Hoon-jung, w rolach głównych: Eom Tae-goo, Jeon Yeo-been, emisja: Netflix.
Podpis pod zdjęcie: Nieuchronność śmierci jest głównym elementem fabuły Park Hoon-junga. Fot. Netflix
Drogi Czytelniku, jeśli smakują Ci moje teksty, możesz wesprzeć moją pracę symboliczną kawą. DZIĘKUJĘ. (Kliknij w grafikę.):
